fbpx

Pobierz artykuł

Profesjonalna wycena przedsiębiorstwa, wycena firmy

Polski system prawny wciąż nie doczekał się jednolitej regulacji, dotyczącej wyceny przedsiębiorstw. Przepisy, zawierające wytyczne w tym zakresie, “rozsiane” są po różnych ustawach i rozporządzeniach – znajdują się między innymi w Kodeksie spółek handlowych oraz w ustawie o rachunkowości. Co prawda w 2008 r. Polska Federacja Stowarzyszeń Rzeczoznawców Majątkowych wydała Krajowy Standard Wyceny Specjalistyczny (KSWS) Ogólne Zasady Wyceny Przedsiębiorstw, ale z uwagi na niewiążący charakter tych regulacji, nie rozwiązało to wszystkich problemów, związanych z wyceną, Ten standard przyjęło też powstałe w 2015 r. Stowarzyszenie Biegłych Wyceny Przedsiębiorstw w Polsce. Między innymi sposób regulacji wpływa na fakt, iż proces wyceny przedsiębiorstwa jest złożony, a wartość spółki czy zorganizowanej części przedsiębiorstwa określana jest na podstawie wielu zmiennych związanych między innymi z działalnością firmy.

Kto dokonuje profesjonalnej wyceny przedsiębiorstwa? Na czym polega wycena firmy

W przeciwieństwie do wyceny nieruchomości, określenie wartości przedsiębiorstwa nie wymaga uzyskania określonych uprawnień, ani nie jest ono związane z żadnym konkretnym rodzajem działalności zawodowej. Wymaga ono natomiast wiedzy o finansach przedsiębiorstwa i umiejętności chociażby czytania sprawozdań finansów. Z powyższego wynika, że wycena przedsiębiorstwa może być dokonana przez  inne osoby, które legitymują się stosowną wiedzą i doświadczeniem w tym zakresie, w tym np. biegli rewidenci. Warto zaznaczyć, iż obok wyceny przedsiębiorstwa można na przykład określić wartość marki w przedsiębiorstwie.

Jakie są podejścia i metody wyceny przedsiębiorstw? Proces wyceny wartości firmy

Przymierzając się do wyceny przedsiębiorstwa należy przede wszystkim przyjąć jedno z następujących założeń: kontynuacji działalności (przedsiębiorstwo dysponuje zdolnym do generowania dochodu i zorganizowanym zespołem aktywów i zasobów ludzkich), likwidacji działalności w formie nieprzymusowej, likwidacji działalności w formie przymusowej lub likwidacji zbędnych aktywów (sprzedawana jest wyłącznie część mienia przedsiębiorstwa). Wybór ten będzie warunkował wybór dalszych podejść i metod wyceny firmy. Możemy natomiast mówić o trzech zasadniczych podejściach (sposobach wyceny): majątkowym, dochodowym i porównawczym. Każde z nich z kolei obejmuje grupę metod, które wyznaczają wartość przedsiębiorstwa przy użyciu różnych czynników.                            

Wyceniający ma do wyboru następujące trzy podejścia:

Podejście
Opis
Majątkowe (Asset-Based Approach)
Wycena na podstawie wartości aktywów netto przedsiębiorstwa.
Dochodowe (Income Approach)
Wycena na podstawie prognozowanych przyszłych przepływów pieniężnych, dyskontowanych do wartości bieżącej.
Porównawcze (Market Approach)
Wycena na podstawie analizy rynkowej wartości spółek porównywalnych.

Wycena przedsiębiorstwa może być przeprowadzona przy wykorzystaniu więcej niż jednego podejścia i jednej metody.

Na wybór podejścia i metody wyceny firm wpływają przede wszystkim cel, przedmiot wyceny i fundamentalne założenia. Inne istotne kwestie dotyczą między innymi:

  • sytuacji bieżącej i przyszłej firmy,
  • sposobu przeprowadzenia potencjalnej transakcji,
  • zakresu dostępnych informacji dotyczących firmy i branży.

Metoda dochodowa wyceny przedsiębiorstw, np. metoda zdyskontowanych przepływów pieniężnych, opiera się na prognozowaniu przyszłych przepływów pieniężnych generowanych przez przedsiębiorstwo. Podstawowym założeniem tej metody jest wartość pieniądza w czasie, co oznacza, że przyszłe przepływy pieniężne są dyskontowane do wartości bieżącej. Kluczowym elementem DCF jest oszacowanie przyszłych przychodów i kosztów, co pozwala na określenie wolnych przepływów pieniężnych. Następnie, przy użyciu odpowiedniej stopy dyskontowej, przyszłe przepływy pieniężne są przeliczane na wartość obecną. Metoda DCF jest ceniona za swoją elastyczność i zdolność do uwzględniania specyficznych warunków finansowych przedsiębiorstwa, ale wycena przedsiębiorstwa metodą dochodową wymaga precyzyjnych prognoz i założeń, co może stanowić wyzwanie.

Określenie wartości firmy może być również zrealizowany za pomocą metody porównawczej. Metoda mnożnikowa opiera się na analizie rynkowej wartości spółek o podobnym profilu działalności. Kluczowym elementem tej metody jest dobór odpowiedniej grupy spółek, które działają w tej samej branży i mają zbliżoną wielkość, strukturę kapitałową oraz perspektywy wzrostu. Proces wyceny polega na porównaniu wskaźników finansowych, takich jak cena do zysku (P/E), cena do wartości księgowej (P/BV) czy EV/EBITDA, które odzwierciedlają relacje między rynkową wyceną spółki a jej wynikami finansowymi. Następnie, na podstawie tych wskaźników, oszacowywana jest wartość wycenianego przedsiębiorstwa, uwzględniając specyficzne różnice i podobieństwa. Metoda porównawcza jest szczególnie przydatna, gdy dostępne są dane rynkowe o podobnych spółkach, co pozwala na szybkie i efektywne oszacowanie wartości. Jednakże, jej dokładność zależy od jakości i dostępności danych porównawczych oraz precyzji w doborze porównywalnych spółek.

Wycena przedsiębiorstwa dokonywana jest również metodą majątkową. Metoda majątkowa wyceny przedsiębiorstw, np. metoda księgowa czy metoda skorygowanych aktywów netto, opiera się na wycenie aktywów netto przedsiębiorstwa. W tej metodzie wartość firmy ustala się na podstawie sumy wartości poszczególnych składników majątku, pomniejszonej o zobowiązania. Kluczowym krokiem jest ocena wartości rynkowej aktywów, takich jak nieruchomości, maszyny czy wyposażenie.  Często konieczne jest również uwzględnienie wartości niematerialnych i prawnych, takich jak patenty, marki czy licencje. Elementem wyceny często jest również wycena znaku towarowego. Następnie od wartości rynkowej aktywów odejmuje się wartość wszystkich zobowiązań, w tym kredytów, pożyczek i innych długów przedsiębiorstwa. Metoda majątkowa jest szczególnie użyteczna dla firm posiadających znaczący majątek trwały oraz w sytuacjach, gdy przedsiębiorstwo jest likwidowane lub przekształcane. Jej zaletą jest prostota i klarowność, jednak może nie uwzględniać pełnej wartości rynkowej przedsiębiorstwa, zwłaszcza gdy istotnym elementem wartości są przyszłe zyski lub inne niematerialne czynniki.

Jak powinien wyglądać raport z wyceny firmy?

Dokonaną wycenę przedsiębiorstwa należy ująć w formie raportu z wyceny. Powinien on uwzględniać nie tylko ściśle rozumianą wycenę, a zatem określenie metody i dokonanie obliczeń, ale również takie elementy, jak określenie specyfiki warunków zlecenia (w tym między innymi przedmiot wyceny, cel wyceny, osobę zlecającego, datę wyceny), opis przedsiębiorstwa i jego otoczenia (w tym między innymi historię przedsiębiorstwa, prezentację rynku, informację o zarządzie, analizę konkurencji), analizę ekonomiczno-finansową firmy (w tym między innymi analizę historycznych sprawozdań finansowych), opis zastosowanych metod oraz rekomendację wartości (w tym chociażby uzasadnienie wyboru zastosowanych podejść i metod, charakterystykę każdego z nich), a także stosowne oświadczenia, klauzule i podpis wyceniającego.

Podsumowanie Profesjonalna wycena Spółki

  • Cel wyceny firmy– podaj specjaliście w zakresie wycen powód wyceny firmy;
  • Przedmiot wyceny firmy– czy wyceniane ma być firma jako całość czy może udziały w spółce?
  • Forma firmy– jeśli spółka to wszystko jest jasne, jeśli jednoosobowa działalność gospodarcza czy spółka cywilna to określ co wchodzi w jej skład;
  • Wymagane dane o firmie– zobacz, co powyżej pisałem o gromadzeniu danych i założeniach biznesowych; bez tych danych wyceniający nie może przeprowadzić wyceny;
  • Współpraca ze specjalistą w zakresie wyceny firmy– jakość wyceny w dużym stopniu zależy od zgromadzonych danych o firmie i jej otoczeniu, a te są dostarczane w dużej części przez klienta;
  • Koszt wyceny firmy– będzie między innymi zależał od celu wyceny, typu wyceny, typu firmy wyceniającej, zastosowanej metody lub metod, poziomu skomplikowania działalności przedsiębiorstwa, zaangażowania klienta, jakości danych o przedsiębiorstwie pozyskanych od klienta, nakładu pracy po stronie wyceniającego w zakresie pozyskania informacji dodatkowych, a także oczekiwań klienta;

Wybór specjalisty w obszarze wycen – kieruj się rozsądkiem.

Autor: Mateusz Laska

  • Biegły sądowy przy Sądzie Okręgowym w Warszawie z zakresu wyceny przedsiębiorstw
  • Doradca Inwestycyjny nr 570
  • Makler Papierów Wartościowych nr 2931

Od 2014 Makler Papierów Wartościowych o licencji nr 2931, od 2016 Doradca Inwestycyjny o licencji nr 570.
Specjalizuje się w wycenie przedsiębiorstw, modelowaniu finansowym, badaniu due diligence, analizie funduszy inwestycyjnych, emitentów akcji i obligacji, ze szczególnym naciskiem na sektor deweloperski/budowlany oraz branżę pożyczkową/windykacyjną.

W dotychczasowej karierze zawodowej odpowiedzialny za badanie zdolności kredytowej emitentów, strukturyzowanie transakcji oraz kontakt z inwestorami instytucjonalnymi (TFI, OFE). Aktualnie właściciel Corporate Mind Sp. z o.o. – firmy konsultingowej, która świadczy usługi finansowe dla przedsiębiorstw.
Poprzednio dyrektor ds. Inwestycji w jednym z wiodących domów maklerskich na polskim rynku kapitałowym, gdzie nadzorował oraz koordynował transakcje kapitałowe o wartości ponad 600 mln w latach 2018 – 2023.

5/5 - (1 vote)
×
Share via
Copy link